نکته های قرآنی ( اول ماه رمضان )

با توجه به وعده ای که داده بودم اگر خداوند یاری کند و با اقبال همراه باشد در هرروز از روزهای ماه رمضان به نکاتی کلیدی از ایه و یا آیاتی از سی جزء که بطور معمول برای ختم قران که در آن روز بخصوص تلاوت می شود خواهم پرداخت با این امید که از همفکری دوستان در فهم عمیق تر این ایات نیز بهره مند شوم.

چزء یکم / ایات منتخب 13 و 14 از سوره بقره :

وَإِذَا لَقُوا الَّذِینَ آمَنُوا قَالُوا آمَنَّا وَإِذَا خَلَوْا إِلَى شَیَاطِینِهِمْ قَالُوا إِنَّا مَعَکُمْ إِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِئُونَ / اللَّهُ یَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَیَمُدُّهُمْ فِی طُغْیَانِهِمْ یَعْمَهُونَ 
ترجمه : 
و چون با کسانى که ایمان آورده‏ اند برخورد کنند مى‏ گویند ایمان آوردیم و چون با شیطانهاى خود خلوت کنند مى‏ گویند در حقیقت ما با شماییم ما فقط [آنان را] ریشخند مى ‏کنیم / خدا [است که] ریشخندشان مى ‏کند و آنان را در طغیانشان فرو مى‏ گذارد تا سرگردان شوند
با نظر به ایات بالا شاید این پرسش طبیعی به نظر برسد که ما مسخره کردن افراد لجوج و معاند را با دیگران می فهمیم اما تصور اینکه خداوند که کمال مطلق است چگونه در برابر آنها دست به مقابله به مثل بزند و آنها را به تمسخر بگیرد قابل فهم نیست مضافا اینکه در ایات دیگری از قران نیز شاهد چنین وعده و تهدیدی از طرف خداوند برای تقابل و مقابله به مثل با افراد مکار , نسیانگر, متجاوز و بدکار هستیم!
مانند :

1. (انما نحن مستهزؤون الله یستهزیء بهم…) / بقره 14و 15
2. (نسوا الله فنسیهم).توبه 67
3. (ومکروا ومکر الله).ال عمران 54
4. (فمن اعتدی علیکم فاعتدوا علیه).بقره 194
5. (وجزاء سیئة سیئة مثلها) شوری 40

در مورد پاسخ به پرسش چنین به نظر می رسد که در هر زبانی برای زیبایی و برجسته کردن جنبه های هنری و تناسب های آوایی کلام از صنایعی استفاده می شود که در زبان ما به آرایه‌های ادبی یا صناعات ادبی یا صنایع بدیع مشهور است .
مانند صنعت : سجع , ترضیع,جناس,تضاد, عکس, اغراق, تمثیل, لفو نشر, تلمیح و...
مشاکله هم از صنایع بدیعی و ادبی است که در موارد متعدی در قرآن بکار رفته است . به طور مثال اگر کسی از شما بپرسد «کجای شما درد می‌کند؟» و شما در پاسخ او بگویید «من فقط جیبم و کیفم درد می‌کند» مرادتان این است که مشکل یا بیماری جسمی ندارید؛ ولی مشکل و ضعف مالی دارید. به کار بردن درد طبق کاربرد اولیه آن درباره جیب و کیف، یکنواخت گویی یا مشاکله است. برخی از صاحبنظران، مشاکله را چنین تعریف کرده‌اند: ذکر شیء به لفظی غیر از لفظ مقرر برای آن، به سبب مجاورت آن لفظ.

کند گر بر تو ظلم از کین بد اندیش / تو هم آن ظلم کن بر وی میندیش

ظلم در مصرع دوم به معنای جزا و پاداش عمل بد است که به مناسبت مجاورت با ظلم اول، به این لفظ تعبیر شده است. 
از این شیوه و صنعت در قرآن فراوان بکار رفته از جمله درباره استهزا ، مکر ، نسیان و خدعه که به خدا نسبت داده می‌شود - همه از باب مشاکله است.
پ.ن 
وکی فقه / وکیپدیا